Układ napędowy samochodu — podstawowe informacje

Otóż układ napędowy to zespół elementów znajdujących się w samochodzie, który umożliwia przekazywanie momentu obrotowego z silnika na koła. Jego obecność odgrywa bardzo ważną rolę w budowie samochodu, bowiem pojazd bez układu napędowego nie byłby w stanie się poruszać. W dzisiejszym wpisie pragniemy zaznajomić naszych czytelników z definicją pojęcia “układ napędowy”, a dokładniej opowiedzieć o tym, jak skonstruowany jest taki układ i jak działa. Mamy nadzieję, że przekazana przez nas wiedza pozwoli obecnym i przyszłym właścicielom pojazdów mechanicznych zadbać o to, aby ich pojazd działał sprawnie i bezawaryjnie. 

Czym jest układ napędowy i jak działa?

Układ napędowy samochodu jest jednym z tych elementów jego budowy, bez którego pojazd nie mógłby się poruszać. Obejmuje on szereg podzespołów, odpowiedzialnych za przenoszenia mocy silnika bezpośrednio na koła samochodu. W obecnie poruszających się po drogach pojazdach mechanicznych możemy wyróżnić kilka rodzajów napędów, które różnią się między sobą nie tylko konstrukcja poszczególnych podzespołów, ale także ich położeniem. Regularna konserwacja i naprawa układu napędowego jest równie istotna, co naprawa układu hamulcowego. 

Elementy układu napędowego — jakie wyróżniamy?

Do podstawowych elementów układu napędowego w samochodzie zaliczyć należy:

• Skrzynia biegów — odpowiedzialna za przenoszenie momentu obrotowego z silnika na koła, poprzez zmianę przełożeń.
• Wał napędowy — jest to połączenie między skrzynią biegów a kołami, które przekazuje moment obrotowy.
• Dyferencjał — to przekładnia mechaniczna zębata, dzięki której koła w samochodzie mogą poruszać się każde z inną prędkością.
• Wał napędowy — element układu napędowego pojazdu, który umożliwia przeniesienie momentu napędowego z silnika na koło pojazdu.

Elementy układu napędowego mogą różnić się od siebie w zależności od tego, które osie pojazdu są przez niego napędzane. Do wyposażenia opcjonalnego, które spotykane jest zazwyczaj w samochodach z napędem 4×4, zaliczyć należy także:

• Skrzynię redukcyjną
• Skrzynię rozdzielczą
• Zwolnice (najczęściej stosowane są w specjalistycznych autach terenowych). 

Rodzaje układów napędowych

W samochodach osobowych wyróżniamy aż pięć różnych rozwiązań dotyczących układu napędowego. Każde z nich ma  zarówno zalety, jak i wady. Poznajmy zatem rodzaje układów napędowych stosowanych w naszych autach. 

Układ napędowy klasyczny

Silnik w klasycznym układzie napędowym znajduje się z przodu samochodu – wraz ze skrzynią biegów oraz sprzęgłem. 

Klasyczny układ napędowy przez wiele lat stanowił najpopularniejsze rozwiązanie stosowane w samochodach osobowych. Obecnie możemy go spotkać w niektórych samochodach klasy wyższej, takich marek  jak BMW, Mercedes, Jaguar, czy Leksus. 

Układ napędowy zblokowany (zespolony)

W tym układzie napędowym zblokowanym silnik, sprzęgło, przekładnia, skrzynia biegów, oraz mechanizm różnicowy są umieszczone we wspólnej obudowie (stąd nazwa układu zespolony) przed nad lub za przednią, albo tylną osią pojazdu. Tak skonstruowana budowa układu napędowego pozwala produkować auta o znacznie zmniejszonej długości, w porównaniu do samochodów wyposażonych w klasyczny układ napędowy. 

Wśród tego rodzaju układu napędowego możemy wyróżnić model układu zablokowania przedniego, lub tylnego.  

Układ napędowy centralny

Ten układ umieszczony znajduje się bezpośrednio przed tylną osią pojazdu — centralnie, co z pewnością  przyczynia się do lepszego rozłożenia środka ciężkości auta i obciążeń działających na obie osie. Takie rozwiązanie wpływa nie tylko na komfort jazdy, ale także jej bezpieczeństwo. Niestety, centralny układ napędowy sam w sobie zajmuje dość dużo miejsca, przez co stosowany jest wyłącznie w samochodach sportowych (dwuosobowych)

Układ napędowy 4 × 4 

Popularny w ostatnich latach rodzaj napędu 4 × 4  stosowany jest głównie w samochodach sportowych i samochodach terenowych. W tym przypadku siłą silnika napędzane są wszystkie cztery koła pojazdu. Takie rozwiązanie doskonale sprawdza się podczas jazdy terenowej. Niestety układ napędowy 4 × 4 zajmuje sporo miejsca, a do tego jest dość skomplikowany i kosztowny. 

Napęd 4 × 4  doskonale sprawdza się podczas jazdy na trudnych terenach, ale zajmuje bardzo dużo miejsca, a do tego jest skomplikowany i kosztowny. 

Układ napędowy hybrydowy

Układ napędowy hybrydowy to połączenie napędu samochodów spalinowych z napędem samochodów elektrycznych. W tym przypadku silnik elektryczny służy do ruszania oraz pokonywania niewielkich odległości, przy stosunkowo małych prędkościach. 

Jak dbać o układ napędowy?

Napędowy układ, aby działał sprawnie i bezawaryjnie, a co się z tym wiąże, mógł gwarantować bezpieczną jazdę, musi być poddawany regularnej konserwacji. Co należy robić?

• Regularna wymiana oleju w skrzyni biegów, zgodnie z zaleceniami producenta.
• Regularne sprawdzanie stanu półosi i wału napędowego oraz ich uszczelki. W przypadku wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości, w tym  wycieków lub uszkodzeń, należy niezwłocznie udać się do najbliższego serwisu zajmującego się ich wymianą.  
• Zwracać uwagę na hałasy wydawane przez układ napędowy. Występujące szumy i trzaski mogą świadczyć o uszkodzeniu któregoś z  elementów, co powinno zostać natychmiast naprawione.
• Należy wymieniać olej co około 80 tysięcy kilometrów lub zgodnie z zaleceniami producenta,  w celu zapewnienia regularnej obsługi dyferencjału. 

Dbając w ten sposób o układ napędowy pojazdów, nie tylko poprawiamy swój komfort jazdy i bezpieczeństwo, ale co równie ważne, wydłużamy ich żywotność. Regularna wymiana olejów oraz naprawa bieżących drobnych usterek uchroni nas od kosztownych napraw.